જીવનમાં સુખ એ મનની એવી સ્થિતિ છે, જે માનવજીવનના અભિગમને પરિપૂર્ણતા, શાંતિ અને સંતોષથી ભરી દેય છે. આપણને જીવનમાં મોટા ભાગે એવું લાગે છે કે સુખને શોધવા માટે અમુક બાહ્ય વસ્તુઓની જરૂરિયાત છે, જેમ કે પૈસા, સામાજિક પ્રતિષ્ઠા, શ્રેષ્ઠ મિત્રો, મકાન, અથવા સફળતા. પરંતુ આ બધું ભય, ચિંતાઓ અને અડચણોથી છુટકારો મેળવવા માટે પૂરતું નથી. જીવનના અનેક ક્ષેત્રોમાં કટોકટી, મુશ્કેલીઓ અને પીડાઓ આવે છે, અને આ વાતનો અર્થ એ નથી કે સુખ આપણાથી દૂર રહે છે. વાસ્તવમાં, સત્ય એ છે કે સુખ એવું કોઈ બાહ્ય હિસ્સો નથી જે આપણે કોઈએ આપવાનું માંગતા હોઈએ, પણ એ આપણી અંતરઆત્મા ની મૂલ્યવત્તા, ચિંતનશક્તિ અને દૃષ્ટિકોણ પર આધાર રાખે છે.
સુખનો સાચો અર્થ તે છે કે માણસ પોતાના આંતરિક વિશ્વમાં સંતોષ અને શાંતિ અનુભવે, ભલે આસપાસ કે પરિસ્થિતિઓમાં પછી કોઈ પણ બાહ્ય ફેરફાર હોય. જો આપણે જીવનના નાના પ્રસંગો અને ખુશીઓમાં સંતોષ પામી શકીએ, તો એ સમય અને પરિસ્થિતિની જટિલતાઓ પર દૂર રહીને આપણને સાચું સુખ મળી શકે છે.
આધુનિક સમાજમાં, લોકો સતત કંઈક વધુ મેળવવાનો પીછો કરે છે. તે પોતાને ધન, યશ અને લોકપ્રિયતા મેળવીને ખુશી શોધી રહ્યાં છે. પરંતુ આ બધું માત્ર તાત્કાલિક સંતોષ આપે છે, જે પછી ફરી ખાલીપો અનુભવવાનું શરૂ થાય છે. આને કારણે મનમાં વધારે ઇચ્છાઓ અને લાલચ જન્મે છે, જે સ્વાભાવિક રીતે દુઃખ અને તણાવની પરિસ્થિતિમાં સ્થાન પામી જાય છે.
સાચું સુખ એ એવી સ્થિતિ છે જ્યાં આપણે શીખવવું પડે છે કે સુખ એ કોઈ મજબૂત આધાર, દરિયા કે આકાશ પર આધારિત નથી, પરંતુ તે આપણી જાત પર છે. જ્યારે આપણે પોતાની જાતને સ્વીકારીએ છીએ, જેમ છીએ તેમ, ત્યારે જ આપણે અવસર શોધી શકીએ છીએ દરેક ખૂણાની અંદર શાંતિના.
અલબત્ત, એ મહત્વપૂર્ણ છે કે આપણે સકારાત્મકતા, દયાળુતા અને દયાળુ વર્તન જીવનમાં દરેક પગલે કરીએ. અન્ય વ્યક્તિના જીવનમાં ખુશી લાવવા માટેની સહાય પણ પોતાના મનમાં આનંદ અને સંતોષ પેદા કરે છે. આથી, એવું કશું જ નથી જે આપણને બાહ્ય રીતે સુખ પ્રદાન કરે, પરંતુ એ આપણી અંદરથી શરૂ થાય છે.
વસ્તુઓ અને પરિસ્થિતિઓ આપણને એક તાત્કાલિક ખુશી આપી શકે છે, પરંતુ તેઓ લાંબા ગાળે આપણને સંતોષ પૂરો નહીં કરે. સાચું સુખ એ તદ્દન અર્થમાં એ છે કે આપણે જાતે જ પોતાને શાંતિ અને સંતોષના ભાવોથી ભરપૂર કરી શકીએ. આ સાથે ઇચ્છાઓ, લાલચ અને અભિમાનને દૂર કરીને, આપણે જીવનને વધુ ભવિષ્ય સાથે જીવવા માટે તૈયાર રહીને, સુંદરતા અને યથાર્થને માણી શકીએ.
પરિણામે, સુખ એ કોઇ બાહ્ય સામગ્રી નથી કે આપણે કશુંક જોતાં જ આપણી પાસે લાવીએ, પરંતુ એ એક આંતરિક અનુભૂતિ છે, જે આપણા મન અને આત્માની પરિસ્થિતિ પર આધાર રાખે છે. વધુને વધુ સુખી થવા માટે, આપણે સકારાત્મક વિચારધારાને અપનાવવી પડશે, સાથે સાથે ઈચ્છાઓ અને અભિમાનની લાગણીઓથી દૂર રહી, જીવનમાં સંમતિ અને સ્નેહને પરિપૂર્ણ કરવું પડશે.
✍️ ધીનલ એસ. ગાંવિત